• Schaamte

    De pauze van het niet schrijven van blogs die ik aankondigde in mijn vorige bericht duurde wat langer dan van te voren bedacht. Maar ik ben er weer met een nieuw bericht! En dat gaat over de moeite die het kostte om weer te beginnen en de emotie die erachter lag. Ik bleek me namelijk te schamen.  Waarom die schaamte? Het is nu bijna een jaar geleden dat ik een pauze nam. Ik dacht voor een periode van enkele weken. Het plan was dat ik april weer zou beginnen met schrijven. Maar dat werd dus iets langer.En waarom is die langere pauze dan aangekondigd dan problematisch in mijn ogen? Nou,…

  • Afscheid nemen

    Iedereen maakt het meerdere keren in zijn leven mee: afscheid nemen. Je beseft dat een baan of een andere activiteit, niet meer bij je past en je besluit daar uiting aan te geven door ermee te stoppen. Let wel: ik heb het over een zelfgekozen afscheid van een activiteit. Het kan in de verwerking van het afscheid best uitmaken of je zelf ergens voor hebt gekozen, of dat er een beslissing voor je is gemaakt waarnaar je je te schikken hebt. En ik doel in dit stukje ook niet op afscheid nemen van een dierbare. Oké, zelfgekozen afscheid nemen dus van een baan, of andere activiteit. Ook deze lichte vorm…

  • Hulp vragen

    In verbindende communicatie is een verzoek doen, ofwel iemand iets vragen, de laatste stap in het model. Zelf merk ik dat ik het het soms lastig vind om iemand iets te vragen. Bijvoorbeeld vanuit de overtuigingen dat 1) ik vooral goed voor mezelf moet kunnen zorgen. En 2) anderen niet moet lastig vallen, vind ik het soms moeilijk om iets aan iemand te vragen. Dat voelt dan als te kwetsbaar en alsof ik iets doe wat ik eigenlijk niet mag doen. En zo kan het gebeuren dat ik een simpele vraag omkleed met allerlei redenen waarom ik de vraag stel. Eigenlijk maak ik het degene aan wie ik de vraag…

  • Plezier maken

    Begin deze week volgde ik een training. Eerder beschreef ik mijn leerdoelen voor die training.En die doelen zijn in elk geval allemaal in de training voorbij gekomen. Om sommige elementen goed onder de knie te krijgen heb ik toch meer oefening nodig, en van sommige dingen kan ik zeggen dat ik het kan. Daarnaast heb ik natuurlijk ook weer nieuwe inzichten opgedaan. Waaronder een hernieuwing van het inzicht hoe belangrijk -en leuk!- het is om plezier te maken. Ons clubje studenten was maar klein. We waren met z’n zessen, en de helft ervan kende elkaar. Deze drie personen kenden elkaar vrij goed en hadden zin in de training. Ze brachten…

  • Empathie oefenen

    Komende periode volg ik een training over empathie. Ik wil graag leren om meer empathisch te reageren dan ik nu doe. Ter voorbereiding op de training maakte ik een mindmap. Dat alleen al bleek natuurlijk een leerzame stap vooruit. De mindmap In de mindmap beschreef ik wanneer het me niet lukt om empathisch te reageren. Zodat ik inzicht zou krijgen in de zaken die ik graag wil veranderen. Graag wil leren. In de volgende situaties wil ik graag meer empathisch reageren: 1. Wanneer ik geprikkeld raakHet lukt me dan niet meer om met empathie naar de ander te luisteren. Het lukt me ook niet meer om mezelf ruimte te geven…

  • Beleefd luisteren of onderbreken?

    Iemand uit laten praten wordt gezien als beleefd. Maar hoe beleefd is het om iemand te laten praten wanneer je de draad van het verhaal kwijt bent, of wanneer je het uitgesprokene niet zo interessant (meer) vindt? Iemand onderbreken vinden we vaak moeilijk Over het algemeen geldt dat we het heel moeilijk vinden om iemand te onderbreken. Dat is jammer want zo ontstaat er een schijn van verbondenheid. In theorie is er dan een spreker en een luisteraar. Maar de luisteraar luistert niet (meer) naar de spreker, maar zijn eigen gedachten. “Ah dit stokpaardje weer“, of “Als ze maar gauw uitgepraat is, dan kan ik weer verder.”Ik denk dat de…

  • Bewuste beslissingen

    Het nemen van bewuste beslissingen zorgt voor een leuker leven. Tenminste dat is mijn ervaring. In verbindende communicatie is het nagaan hoe je je eigen leven – of dat van iemand anders- kunt verrijken een belangrijk element. Hoe doe je dat? Hoe neem je beslissingen die leiden tot een leuker leven? Om te beginnen is het nodig te weten wat iemands leven verrijkt: wat kan iemands leven leuker kan maken dan het nu is. Dat vraagt dus enig inzicht in de ander, of in jezelf. Een weg daarnaar toe is natuurlijk jezelf of de ander blijven vragen waar zij zin in heeft, hoe je haar dag leuker kunt maken. En…

  • Oefenen met verbindende communicatie

    Ha, ik wilde wat schrijven over het oefenen van verbindende communicatie. Bij het brainstormen bedacht ik me dat ik daar al eens eerder over heb geschreven. En dat klopt, een kleine maand geleden namelijk. Misschien niet echt nodig om daar nu weer iets over te schrijven, maar ja; het houdt me wel bezig. Waarom houdt het me bezig? Ik denk dat het me bezig houdt omdat ik verlang naar voortgang op dit gebied. Een verlangen om me nog meer te verbinden met anderen. Om de wereld te zien zoals die is, en niet zoals ik denk dat die moet zijn. Ook als dat pijnlijk is. Een verlangen om onder woorden…

  • Labels zorgen voor afstand

    Afgelopen weken heb ik met veel enthousiasme het tv-programma De invasie van België gekeken. Dat kijken ging vergezeld van het geven van adviezen aan de deelnemers en andere uitroepen. Dat was best bijzonder, want het is lang geleden dat ik met zoveel bezieling tv heb gekeken. Waar gaat “De invasie..”over? In De Invasie van België beginnen tien bekende Nederlanders aan een welhaast onmogelijke uitdaging: België binnenvallen en het land inlijven bij Nederland door het uitvoeren van opdrachten waarbij delen van de Nederlandse vlag te verdienen zijn. Bekende Vlamingen komen in verzet en roepen via (sociale) media hulp in van Vlamingen om die Nederlanders op te sporen en uit België te…

  • Aandacht wordt piekeren

    Misschien heb je wel eens gehoord van de zin “Wat je aandacht geeft groeit”. Of de wijsheid dat er in het nu meestal geen probleem is. En dat problemen ontstaan bij het denken aan een voorbije of mogelijk toekomstige situatie. Aandacht voor moeilijkheden… Meestal slaap ik heel goed maar van de week lag ik slapeloos in bed na te denken over iets dat ik wilde doen voor een opleiding die ik volg. Met name tijd vinden voor de uitvoering leek me lastig en zag ik somber in. Toen ik dat “probleem” had opgelost in mijn hoofd ging ik vrolijk verder denken over andere dingen. Onder andere over een situatie die…

  • Teleurstelling

    Ken je dat gevoel? Dat je ergens lang of hard aan gewerkt hebt en op het moment dat je denkt “Hoera, het is klaar!” Blijkt dat helemaal niet zo te zijn. Dat gevoel had ik deze week, op mijn werk.En wel bij de oplevering van een technisch systeem. Daar werken we al vrij lang aan en aan het begin van deze week zag het er allemaal goed uit. Ik had hoopvolle gedachten: Zouden we het systeem dan nu toch echt kunnen vrijgeven? Zouden we nu eindelijk kunnen profiteren van ons lange werk?We keken de eerder geschreven factsheet nog eens door op onduidelijkheden, maakten de rest van de communicatie in orde….…

  • Gedachtes over spelen

    In verbindende communicatie wordt vrije wil en spelen belangrijk gevonden. Een uitspraak van de grondlegger van verbindende communicatie, Marshall Rosenberg is: Never do anything that isn’t play – Doe nooit iets dat geen spelen is Spelen: heerlijk en onmogelijk? Alleen maar spelen: voor mij klinkt dat heerlijk en onmogelijk tegelijk. Heerlijk omdat ik behoefte heb aan vrijheid, lichtheid en plezier. Dat zijn woorden die ik associeer met spelen. Onmogelijk omdat ik het idee heb dat er altijd wel zaken in het leven zullen zijn die gewoon niet zo leuk zijn en die ik niet kan rijmen met spelen. Zoals ziekte of andere verdrietige situaties – of iets gewoons als boodschappen…

  • Moeten of willen

    Soms heb je je voorgenomen iets te doen, maar dreigt het voornemen niet te slagen. Een blog schrijven bijvoorbeeld. Ik was deze week met een aantal andere dingen bezig waardoor het schrijven van een blog er bijna niet van kwam. Het zag me dwars en ik kreeg een beklemmend gevoel: “Wat nou als ik deze week geen stukje schijf, als het niet lukt iets te bedenken? Dat kan toch niet?” En toen dacht de Verbindende Communicator in mij: Moet je een blog schrijven, of wil je een blog schrijven? Ha, gaf ik mezelf als antwoord terug: ik moet helemaal niks! Wat gebeurt er als ik geen blog zou schrijven? Helemaal…

  • Oordelen

    Oordelen is iets dat we allemaal doen. Hopelijk niet doorlopend, maar we – mensen – doen het vrij veel. Onze omgang met anderen is er van doordrongen. Zodanig zelfs dat er een ezelsbrug is verzonnen om minder te oordelen en meer open te luisteren: Laat OMA thuis. Waarbij de O staat voor oordelen, de M voor meningen en de A voor aannames. Het gaat erom dat je die in een gesprek achterwege laat zodat er meer ruimte komt voor openheid in een gesprek. Er zijn ook wat signaalwoorden die je helpen om (onbewuste) oordelen te herkennen. Zinnen met het werkwoord zijn er in: Jij bent…..; ik ben iemand die…. En…

  • Leren

    Misschien heb je weleens gehoord van de leerfase cirkel van Maslow.Die cirkel beschrijft dat iets leren verloopt in 4 fases. Ik hou er wel van om nieuwe dingen te leren, maar merk dat er fases zijn in het leerproces die ik als onprettig ervaar. Daarom heb ik gekeken welke gevoelens en behoeften in het leerproces gevoeld kunnen worden. Per fase beschrijf ik deze kort. Onbewust onbekwaam In de eerste fase van het model ben je onbewust onbekwaam. Je weet niet wat je niet weet. Het niet-weten zit je daarom niet in de weg. Je voelt je bijvoorbeeld enthousiast, vrij en blij. Je behoeften aan vaardigheid en inzicht zijn vervuld. Bewust…

  • Verwachtingen en samenwerking

    Ik was in gesprek met F. over het doen van een huishoudelijke klus. Op een gegeven moment sprak ik de woorden “Ja, dan weet ik wel hoe het gaat.” Waarop F. reageerde met “Nee, je denkt dat je weet hoe het gaat. Dat is iets heel anders.” Weten of verwachten? Op een of andere manier bleef die zin nogal hangen. Want ik weet inderdaad niet hoe het doen van die huishoudelijke klus daadwerkelijk zal gaan. Ik heb er wel verwachtingen van. Maar die hoeven niet uit te komen. Nu weet ik natuurlijk heus wel dat je niet kan weten hoe de dingen lopen. En ook ben ik me ervan bewust…

  • Nee! Zo ging het niet…

    “Dat is helemaal niet wat er gebeurde, zo ging het helemaal niet!” Ken je die gedachte? Je hoort iemand vertellen over een situatie waar jij ook was, maar de weergave van wat je hoort is anders dan jij je herinnert dat er is voorgevallen. Eerdere belevenissen, indrukken, overtuigingen en emoties van het moment kunnen ervoor zorgen dat iemand een zelfde situatie heel anders beleefd dan jij dat doet. Gelijk hebben of gelukkig zijn? Ik vind het altijd bijzonder en wonderlijk als dat gebeurd. En soms ook wel frustrerend. Bijvoorbeeld wanneer mijn beeld niet gedeeld blijkt te worden en ik op dat moment heel graag “gelijk” heb. Tja, dat is volgens…

  • In verbinding blijven met een jakhals

    In verbinding blijven met een jakhals kent enige uitdagingen. Door jezelf erin te oefenen zal het je steeds makkelijk afgaan om in gesprek te blijven met anderen, zélfs als zij jakhalsneigingen vertonen. Wat is een jakhals? In verbindende communicatie staat de jakhals symbool voor ontkoppelde communicatie, voor afstand. Waar de giraffe het symbool is van verbindende communicatie, die zorgt voor nabijheid. De jakhals uit zich door te beschuldigen, oordelen, analyseren, bekritiseren en argumenteren. Het gaat over goed of fout en over het hebben of ontbreken van macht. Deze manier van uiten veroorzaakt gevoelens van schuld schaamte, en angst. En breekt over het algemeen vertrouwen en levensplezier af. Als de jakhals…

  • Spijt waar je wat aan hebt?

    Soms doe je dingen waar je terugkijkend spijt van hebt. Je had een situatie misschien liever anders aangepakt. Binnen verbindende communicatie bestaat er verschillende oefeningen waarin je naar je de situatie kijkt met als doel je spijt te helen en er misschien ook iets aan te hebben. In het Engels beneficial regret genoemd. Online is een Engelstalige uitleg te vinden op de site van Houston NVC. De uitleg is opgesteld door Jim en Jori Manske. Hieronder volgt een vertaling er van. Oefening heilzame spijt De eerste stap is de situatie te beschrijven zonder te oordelen wat er goed en/of fout aan is. Daarna merk je op welk fysieke gevoelens de…

  • Opstarten

    Opstarten is eigenlijk opnieuw beginnen. Het is september, de vakantieperiode is voorbij en voor veel mensen staat deze periode in het teken van opnieuw opstarten. In verschillende werkomgevingen geldt september als impliciete startmaand voor projecten, en voor scholen is september heel duidelijk de maand waarop het schooljaar weer begonnen is. Ook veel clubjes, sportscholen en cursussen starten in september met nieuwe reeksen. Een nieuw begin September is daarmee een maand waarin nieuwe dingen beginnen. En alle begin is soms een beetje moeilijk. Want: je weet wel hoe een schooljaar is, maar hoe zat dat ook weer? Op tijd beginnen, kinderen brengen en halen, vindt iedereen zijn draai ook deze keer…

  • Vakantie

    Dit is de laatste blog voor mijn vakantie. Ik neem een paar weken vrij. In september ben ik weer terug. Wat brengt vakantie? Vakantie brengt mij rust en ontspanning. En vaak ook nieuwe inzichten. Doordat ik wat meer afstand heb van het leven van alle dag komen die soms vanzelf. Vakantie brengt me ook avontuur. En vervult ook behoefte aan groei door bijvoorbeeld overwinnen van ongemak. Dat ik ervaar ik soms wanneer ik in een volkomen vreemde taal iets probeer te vragen of te bestellen. En dan het plezier dat het – natuurlijk!- lukt ook al gaat dat soms met handen en voeten en het vertrouwen dat je elkaar wel…

  • Zelfempathie

    Soms gaan de dingen niet zoals je het graag ziet. En soms doe of zeg je dingen die je, als je er aan terug denkt, liever terug zou nemen. Helaas behoort dat niet tot de mogelijkheden. Toch is het goed om jezelf niet te veroordelen op dingen die je in je eigen ogen verkeerd hebt gedaan. Zoals Marshall Rosenberg opmerkte “Als we onszelf blijven zien als een object vol tekortkomingen is het dan niet verwonderlijk dat velen van ons een geweldvolle relatie met onszelf hebben?” Een manier om in plaats daarvan een liefdevolle relatie met jezelf te hebben is het oefenen van zelfempathie. Wat is zelfempathie? Zelfempathie geeft je de…

  • Wat is eerlijk?

    De rekening voor restaurantbezoek door het aantal personen delen dat mee at. De kosten voor het huishouden door tweeën delen. Je uitspreken omdat je dat nou eenmaal zo ervaart of voelt. Kan allemaal als eerlijk worden geclassificeerd. Eerlijk delen, eerlijk zeggen wat je denkt of voelt. Maar de wereld is natuurlijk weer niet zo zwart wit dat deze voorbeelden daadwerkelijk totaal eerlijk zijn. Eerlijk delen van kosten Hoe komt het dat er geen vaste standaard van eerlijkheid is? Ik denk dat het te maken heeft met omstandigheden en daarmee de behoeften van alle betrokkenen. Ik kan me voorstellen dat na een avondje gezellig samen eten door sommige mensen de financiële…

  • Een verzoek voorbereiden in vier stappen

    In de blog Een verzoek doen beschrijf ik hoe een verzoek er volgens verbindende communicatie uit ziet. Het doen van een verzoek wordt echt nog vooraf gegaan door het voorbereiden ervan. Tenminste dat kan ik sterk aanraden. Anders is er een gerede kans dat je het antwoord schuldig moet blijven wanneer de ander op je verzoek reageert met een “Uh, ik begrijp je niet, wat wil je nu eigenlijk precies?”. Daarom vandaag aandacht voor het voorbereiden van een verzoek. Stap 1: Neem de tijd Neem de tijd om stil te staan bij wat je een ander zou willen vragen. Trek je ergens terug waar je even niet gestoord kunt worden.…

  • Een verzoek doen

    Een verzoek doen is de laatste stap in het model van verbindende communicatie.Hoewel het een laatste stap is in het model is het geenszins de laatste stap in het gesprek dat je met de ander hebt. Soms leidt je eigenlijke verzoek tot een heel gesprek waarin je vraag wordt uitgediept en onderzocht. Wat weliswaar tijd kost, maar meestal ook leidt tot meer verbinding. En daar draait het natuurlijk allemaal om! Hoe ziet een verzoek er volgens verbindende communicatie er uit? Een aantal elementen maken van een gewone vraag een verzoek volgens verbindende communicatie. Dat is een verzoek dat uitnodigt om op een positieve manier bij te dragen aan het welzijn…

  • Ongelijkheid zit in een klein hoekje

    Ik was met iemand in een park om een onderzoekje te doen naar de bomen die daar groeien. We komen daar regelmatig en vinden het leuk om te ontdekken wat anderen daar zoal doen. Soms is het duidelijk, soms gissen we er naar. Naast wandelaars komen er in dat park regelmatig mensen om foto’s te nemen van wat er zoal groeit en bloeit. En wordt er momenteel onderzoek gedaan naar muggen. Wat gebeurt daar? Degene met wie ik was zag iemand in gehurkt in de struiken zitten. Met de gedachte met-wat-voor-interessants-zou-die-bezig-zijn bleven we rondhangen op het pad waar die struiken zo ongeveer op uit kwamen. Toen de jongen zich oprichtte…

  • Onrust om klimaatdebat

    Sommige maatschappelijke discussies maken me onrustig. Het debat rond de klimaatcrisis is er zo een.Het is niet alleen het idee dat we in een klimaatcrisis zijn beland dat me onrustig maakt, het is ook de manier waarop het debat gevoerd wordt. Dat komt door verschillende dingen: Stelligheid De stelligheid waarmee het debat gevoerd wordt. Blijkbaar weten we zeker dat de wereld aan het vergaan is. En MOETEN we iets doen om de klimaatcrisis tegen te gaan. Er worden regels opgelegd onder het mom van “iets goeds”, namelijk behoud van de aarde. Daar kan je toch niet tegen zijn? Ik zie wel dat er veranderingen in het klimaat plaatsvinden, maar ik…

  • Werkdruk?

    Eerder deze week was ik in gesprek met een vriendin. En erna besefte ik dat met name de afgelopen 1,5 maand mijn werkdagen een beetje te gevuld waren. Ik nam nauwelijks tijd voor fatsoenlijke pauzes. Tussen de middag eten lukte nog net. Momentjes voor reflectie die ik doorgaans elk dagdeel wel even kort neem, of een thee-pauze kwamen er ook niet van. Waarom eigenlijk niet? Voelde ik druk vanuit mijn werkgever? Nee. Voelde ik druk vanuit collega’s? Nou dat ook niet. Eerder dit jaar startte er een nieuw project waar ik veel zin in had, het blijkt ook erg leuk. Het team, het onderwerp, de werkmethode: allemaal leuk en inspirerend.…

  • Empathisch reageren, lukt dat een beetje?

    Eerder schreef ik een reeksje over het voeren van een empathisch gesprek. Ik schreef onder andere het volgende: Empathisch reageren doe je simpelweg door je te verplaatsen in gevoelens en behoefte van de ander. Die mening ben ik nog steeds toegedaan, maar de laatste weken merk ik dat ik in gesprekken minder vaak empathisch reageer dan ik zou willen. En, hoe voelt dat? Welke gevoelens en behoeften heb ik bij de realisatie dat ik minder vaak empathisch reageer dan ik zou willen? Ik voel me verdrietig, omdat ik verlang naar echt contact. Nu heb het idee dat ik kansen hierop laat liggen. Ik voel me gefrustreerd omdat ik het graag…

  • Rouwen, zelf-vergeving en groei

    In verbindende communicatie speelt het rouwen om onvervulde behoeften een belangrijke rol. Verbindende communicatie gaat natuurlijk over het uiten van vervulde en onvervulde gevoelens en behoeften. Rouwen wordt in verbindende communicatie uitgelegd als het contact maken met gevoelens en onvervulde behoeften, veroorzaakt door handelingen die je terugkijkend betreurt. Rouwen is de eerste stap naar zelfvergeving. Een voorbeeld van rouwen Denk bijvoorbeeld aan die keer dat je een poging deed om de werking van een bepaald werkproces te bespreken. Je had goede bedoelingen – je wil graag efficiënt werken- maar de bespreking verliep niet zoals je had gewild. Misschien gebruikte je woorden die bij je gesprekspartner in het verkeerde keelgat schoten.…

  • Succes vieren is belangrijk!

    Dingen doen die je leuk vindt zijn en waar je plezier uit haalt is belangrijk binnen verbindende communicatie. Het moedigt aan om “moeten” los te laten en tijd en energie te besteden aan dingen waar je blij van wordt. Ook het vieren van successen speelt een belangrijke rol. Succes vieren Ik merk dat ik dat leuk vind om te doen, succes vieren. Het is fijn om stil te staan bij iets dat gelukt is en dat gevoel met anderen te delen. Ik word er blij en vrolijk en het motiveert om die blijdschap nog eens te voelen en met anderen te delen. Het zorgt er dus voor om me nog…

  • Opruimen op ingewikkelde wijze

    Mijn huis is zeker niet het toonbeeld van een opgeruimd, schoon huis. Ik vind veel andere activiteiten leuker om te doen dan opruimen en schoonmaken. En hierin vinden levensgezel F. en ik elkaar moeiteloos, er is geen enkele sprake van dat de een de ander meetrekt in een vast schoonmaak-moment. Er wordt wel schoongemaakt en opgeruimd, maar meestal pas in tweede instantie. Want hoewel de acties schoonmaken en opruimen me niet aantrekken hou ik wel van opgeruimde oppervlakten die je tegemoet blinken. Opruimregels en een beter milieu Nu heb ik een paar dagen vrij waardoor er ook tijd was om wat op te ruimen en dingen weg te gooien. En…

  • Er zijn meer dan twee mensen…

    Er zijn meer dan twee mensen op de wereld. Dit gegeven zal niet als een verrassing komen. In verbindende communicatie is dit wel een gegeven dat je kan helpen anders naar een probleem / mogelijke oplossing te kijken. Althans zo ervaar ik het. Het was dan ook in de context van verbindende communicatie dat ik hier een inzicht over ervoer. Ik weet alleen niet meer waar ik het heb opgedaan. Hoezo dat? Waarom is het handig je bewust te zijn dat er meer dan twee personen op de aarde zijn? Nou, soms wil je iets. En denk je dit het snelst of makkelijkste te kunnen bereiken door precies die ene…

  • Normen

    Deze week werd ik me ervan bewust dat ik handelde naar door mij geïnternaliseerde normen. Het ging om normen die ik me goed eigen heb gemaakt. Die niet noodzakelijker wijs door anderen gedeeld worden, maar die ik zelf belang toeken. Ze zitten als gegoten en ik zet ze te pas en te onpas in. Zelfs zonder er over na te hoeven denken. In dit geval was ik me er terdege van bewust dat ik bepaalde normen te onpas inzette. Maar het duurde wel even om ze los te laten. Geïnternaliseerde normen? Volgens wikipedia zijn normen concrete richtlijnen voor het handelen. Ze regelen het dagelijks sociale verkeer. Internalisering is volgens wiki het…

  • Ik voel me blij, omdat…

    In Achter je irritatie zit… schrijf ik over hoe je minder positieve ervaringen kunt gebruiken om na te gaan welke onvervulde behoeften ervoor zorgden dat de ervaring voor jou als minder positief werd ervaren. De gedachte daarbij is dat je die wetenschap kunt inzetten om een volgende keer misschien anders met de situatie om te gaan. En/of ervoor kunt zorgen dat je het vervullen van die behoeften in de toekomst meer voorrang geeft. Een positieve ervaring heeft dit bewustzijns-element natuurlijk ook in zich.Immers een lekker gevoel wil je niet eenmalig, maar graag zo veel mogelijk ervaren. Dus het is handig te weten wat je blij maakt. Deze behoeften werden vervuld…

  • Durf – het vervolg

    In de vorige blog schreef ik dat ik het woord durf niet terug zag in de diverse lijsten met gevoelens en behoeften die ik ken van verbindende communicatie. En ook dat ik moed niet terug zag. Tussen het moment van schrijven van de vorige blog en het schrijven van deze blog had ik een afspraak met een verbindende communicatie-maatje. En terwijl we zaten te praten viel haar oog op de behoeftenlijst die ze van Hester Macrander had gekregen.En wat stond daar, onder het thema vervulling? Juist: moed! Moed blijkt een behoefte Mmm, moed kan gezien worden als een behoefte. Oké, deze ontdekking voelt wat ongemakkelijk, want hoe zit het dán?…

  • Durf

    Afgelopen periode ben ik aan een nieuw project begonnen op mijn werk. We hanteren een werkmethode waarmee ik nog onbekend was. Ook privé ben ik met allerlei kleine nieuwe dingen bezig. Dat ervaar ik voornamelijk als leuk. Ik krijg er energie van en ben benieuwd naar wat het mij en mijn omgeving gaat opleveren. Het zorgde er ook voor dat de afgelopen week het woord durf bij me op kwam. En ik vroeg me af: wat is dat eigenlijk voor iets. Is het een gevoel, een behoefte, geen van tweeën? En? In de diverse lijsten met gevoelens die ik ken zie ik durf niet terug. Ook in de opsommingen met…

  • Ziek

    Helaas, ik ben ziek en heb geen energie om een stukje te verzinnen. Dat toch even wat opschrijf is om mijn behoeften aan consistentie, helderheid en respect naar lezers te vervullen. Nu die vervuld zijn ga ik me ten volle concentreren op een van de basisbehoeften: gezondheid.

  • Een vervelende verkeerssituatie

    Onlangs had ik een vervelende ervaring in het verkeer. Er na was ik zodanig geïrriteerd, dat ik F. die thuis rustig achter zijn computer zat, toeriep: “Dit heeft helemaal niks met jou te maken maar ik had net een stomme ervaring op de fiets. Ik moet het even kwijt.” En vervolgde op luide toon mijn verhaal. Om het compleet te maken schudde ik ook wat oordelen over de brommerrijder uit mijn mouw. F. liet mij begaan wat aardig was, maar onderwijl vroeg ik me wel af waarom ik zo boos was en waarom ik zo geraakt was. Ik dacht dat het wel een goed begin zou kunnen zijn als ik…

  • Ik voel me…

    Ergens deze week hoorde ik mezelf denken” Ik voel me gedwongen om…”. Aha! dacht ik toen ik dit merkte. “Ik voel me gedwongen” is een quasi-gevoel! Ik verbind een gevoel dat ik heb aan een actie van iemand anders. De actie van iemand geeft me geen gevoel, het maakt wel iets mij me los, maar het gevoel is alleen van mij, dat is niet de schuld van de actie van de ander. En daarbij: volgens verbindende communicatie kan niks of niemand kan me dwingen, alles wat ik doe is om te voldoen aan een behoefte. Maar zo voelt het niet! Misschien heb ik die achterliggende behoefte niet helemaal helder? Wat…

  • En hoe gaat dat dan in het echt?

    De afgelopen blogjes vormen samen een uitleg over het voeren van een empathisch gesprek. Het schrijven ervan heeft me weer meer bewust gemaakt van wat het voeren van een empathisch gesprek ook al weer is. En dat het in theorie vrij simpel is; gewoon luisteren en bedenken wat je wil bereiken met wat je gaat zeggen voor je je mond opent. Met als voordeel dat gewoon luisteren je ontslaat van het bedenken van oplossingen en slimme adviezen. Je hoeft alleen in te gaan op de gevoelens en behoeften die je denkt te bespeuren, net zo lang tot de spreker aangeeft dat er genoeg geluisterd is. Ja, dat klinkt eenvoudig, maar…

  • Empatisch gesprek: de spreker

    Dit is de vierde en laatste blog van een korte reeks over hoe je een empathisch gesprek kunt voeren. Onder aan dit bericht vind je links naar de rest van de reeks. In de vorige blog heb ik beschreven hoe je empathisch kunt reageren in een gesprek. In deze laatste blog staat de spreker centraal. De luisteraar is geen afvalbak De spreker bepaalt in belangrijke mate het onderwerp van het gesprek. We zagen in de vorige blogs dat de spreker geleid kan worden door de luisteraar. In deze uitleg zien we de spreker als degene die iets kwijt wil en het te bespreken onderwerp kiest. Als ik mezelf als voorbeeld…

  • Empatisch gesprek: reageren deel 1

    Dit is de tweede blog van een korte reeks over hoe je een empathisch gesprek kunt voeren. Deze aflevering gaat over reageren op het verhaal van de luisteraar. We begonnen deze reeks met een blog over hoe je empathisch kunt luisteren. Hoe we meestal reageren In een gesprek reageer je als luisteraar natuurlijk op wat je gehoord hebt.Marshall Rosenberg beschrijft in Geweldloze communicatie – Ontwapenend, doeltreffend en verbindend een aantal veel voorkomende reactiepatronen – manieren waarop we meestal reageren- die gemunt zijn door Holley Huphrey. Het zijn patronen die het empatisch aanwezig zijn, ofwel het met-je-hele-wezen-daadwerkelijk-bij-een-ander-zijn, in de weg zitten. Ik denk dat deze patronen je bekend zullen voorkomen, het…

  • Een empathisch gesprek: luisteren

    Vandaag de eerste blog van een korte reeks over hoe je een empathisch gesprek kunt voeren.In deze reeks zal ik stil staan bij de verschillende elementen in een gesprek en wat je kunt doen- of laten!- om het gesprek empathisch te laten verlopen en echt verbonden te zijn. We beginnen deze reeks met luisteren – hoe ben je een goede luisteraar? Wanneer we met iemand in gesprek zijn gaat dat meestal volgens dit patroon: we doen we ons best te luisteren naar het verhaal van de ander, we stellen vragen om meer duidelijkheid te krijgen en geven onze mening of advies, of breken in met een verhaal waaraan je denkt…

  • Het leven verrijken in 2022

    Zo aan het eind van het jaar is het voor velen een gewoonte om vooruit te kijken naar wat het nieuwe jaar brengen zal. Ik kies steeds een thema dat ik op verschillende manieren kan benaderen. Voor 2022 zoek ik ook zo'n woord. Ik denk dat ik het simpel houdt en kies voor verrijken.

  • Wat maken we een drama!

    Dit weekend keek ik een serie en zag dat communiceren op een niet verbindende manier vooral zorgt voor veel drama. En dat drama vooral zit in onvermogen goed te communiceren over wat we ten diepste willen en voelen.

  • Quasi-gevoelens

    Quasi-gevoelens zijn woorden die in het dagelijks leven veel gebruikt worden om een gevoel uit te drukken, terwijl ze dat niet doen. We betrekken er acties van anderen bij. Vaak zijn het woorden die de zeggenschap over je eigen leven uit handen geven aan personen buiten jezelf.

  • Oordelen en zelfverwijt

    Pfoe ik merk dat ik deze week bij het schrijven van een nieuwe blog me vooral situaties voor de geest haal van dingen die ik in communicatie graag anders had willen doen. En dat kan hartstikke goed zijn in het kader van groei en leren, maar ik merk dat ik een beetje blijf steken in het oordeel of verwachting dat ik het beter had moeten doen.Zo vind ik dat ik in bepaalde situaties minder oordelend had kunnen zijn, of minder eisen had kunnen stellen bij het stellen van een vraag. Om het compleet te maken gooi ik er ook nog wat zelfverwijt tegen aan. Want waarom lukt het niet de…

  • Taal, oordelen en verantwoordelijkheid

    Marshall Rosenberg- de grondlegger van geweldloze, of verbindende communicatie – gebruikt de term levensvervreemdende communicatie om communicatie aan te duiden die bijdraagt aan gewelddadig gedrag naar onszelf of anderen. Iets anders gezegd: communicatie die ons ervan weerhoudt met mededogen naar onszelf of anderen te kijken. Levensvervreemdende taal zorgt er ook voor dat we weinig keuzevrijheid ervaren. Hij onderscheidt een aantal vormen: moralistische oordelen, vergelijkingen maken en verantwoordelijkheid ontkennen. Deze vormen van communicatie zorgen er voor dat we niet verder kunnen kijken dan goed en fout, oordelen en hokjes. Het zorgt er voor dat we afgesneden raken van mensen met andere ideeën dan de onze en ook met onszelf. Moralistische oordelen…

  • Huiswerk maken

    In de comments van het vorige bericht geeft een lezer aan dat hij meestal vrij direct en spontaan reageert op situaties: “dus zonder eerst stil te staan om te begrijpen waar het precies omgaat”. Ik denk dat meer mensen, ikzelf incluis, dat wel kunnen herkennen. Het steeds terugkerende pleidooi om stil te staan bij je gevoel en behoefte is denk ik niet voor niks terugkerend. En is ook niet alleen voorbehouden aan het model van verbindende communicatie. Er zijn meerdere methodes die ervoor pleiten om van tijd tot tijd wat zelfonderzoek te doen. Huiswerk? Ik vergelijk het stilstaan bij je gevoel en behoefte maar even met je huiswerk maken. Door…

  • Een oordeel heeft een voordeel

    In een eerdere blog beschreef ik het model van geweldloze communicatie. Wanneer je het model volgt geef je eerst een beschrijving van de situatie die je wilt bespreken, gevolgd door de gevoelens en behoeften die deze situatie met zich mee bracht, eindigend met een verzoek. In deze beschrijving van het model lijkt geen ruimte te zijn voor oordelen. Maar….. Waar zit dat voordeel? Verbindende communicatie wil recht doen aan alles wat er in je leeft, en dat kunnen ook best oordelen zijn. Een oordeel zegt iets over wat je vindt. En dat is meteen het voordeel. Het is een uiting die iets zegt over je gevoel of wat je nodig…

  • De “ja” achter een “nee”

    Het komt vast wel eens voor dat je iemand iets vraagt en dat de ander niet aan dat verzoek kan of wil voldoen. In dat geval zal diegene dus nee zeggen op je verzoek. Of, dat jou iets gevraagd wordt waarvan je denkt; “Nee, daar heb ik niet zo’n zin in op dit moment” en zeg je nee op het verzoek. Het is ontzettend leerzaam om je bewust te zijn van wat er tegenover de nee staat. Wat je ja achter je nee is. Het idee hierbij is dat iemand meestal een goede reden heeft om nee te zeggen tegen een verzoek. En die goede reden is doorgaans iets waar…

  • Reageren op een negatieve boodschap

    Soms heb ik de neiging om in situaties waarin iets wordt gezegd waardoor ik geprikkeld raak te reageren met een verdediging: “Ja maar…” of zelfverwijt: “Dit heb ik ook niet handig gedaan…”. Het gaat dan om uitspraken waar ik het helemaal niet mee eens ben, of waarin ik het gezegde als negatief ervaar. Ik merkte wel dat dit niet heel constructief is, en soms ook extra negativiteit oplevert. Van mijn moeder moest ik vroeger tot 10 tellen voordat ik dan iets zei, maar dat is me nooit echt gelukt. Inmiddels heb ik een nieuwe manier geleerd die helpt om de zaken wat meer in perspectief te zien. Als het me…

  • Iets verzoeken of iets eisen?

    Als je iemand iets verzoekt, iets vraagt, vraag je dan ook iets? Ik bedoel; mag de ander zelf beslissen hoe om te gaan met je vraag. En behoort een nee ook tot de mogelijkheden, of verwacht je dat de ander aan jouw vraag zal voldoen, zuiver en alleen omdat je het vraagt? Toen ik hier over nadacht kwam ik tot de conclusie dat ik mijn omgeving toch behoorlijk wat vragen stelde met – in mijn optiek-  maar één goed, gewenst antwoord. Wil je de vloer vegen? Kunnen we vanmiddag  overleggen? Drie keer raden wat het door mij gewenste antwoord op deze vragen was.   Nu is het zo dat wanneer de ander hoort…

  • Loslaten van je eigen plan

    Onlangs besprak ik met een collega een werksituatie. Het ging erover dat we met samenwerken op een bepaald thema waarschijnlijk meer voortgang  kunnen boeken dan nu het geval is. Deze collega merkte op dat we daarbij niet te veel moeten vasthouden aan ons eigen plan, zoals we allen geneigd zijn te doen. In verbindende communicatie heet dat vasthouden aan je eigen plan ook wel gehechtheid aan de eigen strategie. Strategie?Een strategie is een manier die je hebt bedacht om je doel – je behoefte!- te vervullen.  Wanneer je bijvoorbeeld behoefte hebt aan beweging kun je gaan wandelen, tuinieren of gaan sporten, of iets anders. Dit kunnen allemaal strategieën zijn om…

  • Hoe kun je het model van verbindende communicatie inzetten?

    Deze keer wat meer uitleg over het model van verbindende communicatie. Het  model van verbindende communicatie kent vier elementen, die je kunt zien als stappen die je kunt zetten in een gesprek De elementen zijn: Waarneming Gevoel Behoefte Verzoek Een situatie beschreven aan de hand van het modelEen gesprek waarin je het model van verbindende communicatie gebruikt start bij een beschrijving van wat er gebeurde:  de waarneming.  In deze stap vertel je alleen wat je ziet gebeuren. Letterlijk – je beschrijft niet je gevoel  of oordeel, maar alleen wat er gebeurt. Een waarneming kan zijn: “Als je binnen komt lopen en ik zie dat je laarzen modderplekken achterlaten op de vloer……

  • Tja, wat wil ik eigenlijk?

    In de vorige blog schreef ik dat het belangrijk is te weten wat je behoefte is, zodat je daar gehoor aan kunt geven. Met andere woorden, dat je doet waar je op dat moment zin in hebt te doen. Zelfs daarmee kan het behoorlijk de mist in gaan. Onlangs was ik met mijn vriend in een andere stad. En wat is er leuker om als je in een andere stad bent om lekker uit eten te gaan. Dus dat deden we. We liepen een rondje door het centrum en aangezien we veel verschillende dingen lekker vinden was er een ruime keuze. We kwamen terecht bij een leuk Grieks restaurant. We…